KONUŞMA SESİ BOZUKLUKLARI
Konuşma dilinin iletişimsel işlevinin yerine getirilebilmesinde en önemli faktörlerden birisi, konuşmacının mesajını doğal bir ortamda, herhangi bir söyleşi içinde akıcı bir biçimde aktarabilmesidir.
Normal konuşma üretimi, bir dizi koordineli olaydan oluşmaktadır. Artikülatörlerin tam olarak uygun pozisyonda yerleştirilmesini, sıralanmasını, zamanlamasını, yönünü ve gücünü gerektirmektedir.
Konuşma düzeneği gırtlak, yutak, yumuşak damak, dil, dişler, dudaklar ile birlikte ağız ve geniz boşluklarından oluşmaktadır. Bu organlar çeşitli pozisyonlara girerek artikülasyonu oluşturmada görev alırlar. Sesin gırtlak üstü düzenekte yer alan organlar yardımıyla konuşma sesleri olarak şekillendirilip üretilmesidir. Konuşma sesi bozuklukları Sesletim (Artikülasyon) ve Sesbilgisel (Fonolojik) bozukluklar olarak incelenir. Artikülasyon bozuklukları, konuşma organlarının yapı ve hareketlerinin kısıtlanmasıyla dildeki seslerin üretiminin doğruluğunun ve hızının etkilenmesi nedeni ile oluşur. Artikülasyon bozukluğu yanlış öğrenmelerden kaynaklandığı gibi dudak damak yarığı, down sendromu, işitme engeli, nörolojik bozukluk gibi bazı anatomik-fizyolojik problemlerden de kaynaklanabilir.
Sesbilgisel (Fonolojik) bozukluklar, dilin sesbilgisini edinme güçlüğüğü olarak tanımlanmaktadır. Sesbilgisel sorunlu çocukların konuşma dili örüntülerini betimleme, değerlendirme ve sağaltım süresinde değerlendirme, anadilin sesbilgisi sistemi ve normal gelişim gösteren çocukların edinim stratejileri ile kıyaslanarak yapılmaktadır. Bu kıyaslama sırasında normal sesbilgisel gelişim aşamalarından yararlanılır ve sesbilgisel sorunların özellikleri tanımlanır. Normal çocuk dili araştırmalarının, dil ve konuşma sorunlu çocuklardaki sorunların kaynağı ve niteliğine ilişkin bilgilerin açıklığa kavuşturulması, önleme, tanılama ve eğitim programlarının hazırlanmasına katkıda bulunmaktadır.
Konuşma Sesi Bozukluklarının tedavisinde aileden çocuğun dil ve konuşma gelişimine dair bilgi alınır ve sesletim ve sesbilgisel örüntüleri ortaya koyacak sesletim ve sesbilgisel testler uygulanır ve elde edilen sonuçlar değerlendirilerek uygun terapi programı hazırlanır.
GECİKMİŞ DİL VE KONUŞMA
Çocuğun anlama (alıcı dil) ve konuşma (ifade edici dil) yetilerinin yaşından beklenenden çok geri ya da yavaş olması durumu Gecikmiş dil ve konuşma olarak tanımlanmaktadır.
Oyun Terapisi Nedir ?
Oyun terapisi, çocukların duygusal ve psikolojik sorunlarını anlamak, ifade etmek ve çözümlemek için kullanılan bir terapi yöntemidir. Çocuklar, dilsel becerilerinden önce oyunla iletişim kurar ve oyun, onların dünyayı anlama ve duygusal deneyimlerini ifade etme şeklidir. Oyun terapisi, bu doğal iletişim biçimini kullanarak, çocukların yaşadıkları zorlukları aşmalarına yardımcı olur.
Oyun terapisi ;Çocuğun duygu ve düşüncelerini , deneyimlerini, davranışlarını ifade edebilmesi ve keşfedebilmesi için uygulanan bir terapi metodudur. Çocukların iletişim dili Oyundur. Oyun terapisti ,oyunla birlikte çocukların iç dünylarını dışarıya yansıtırlar. Yetişkinler sorunlarını ifade edebilmek için kelimeleri kullanırken; Çocuklar oyuncakları kullanır.
Oyun terapisi Ne işe Yarar ?
Oyun terapisi çocuğu hayata hazırlar. Yaşadığı olumsuz durumlarla nasıl sağlıklı bir şekilde baş edebileceğini öğretir. Çocuğa sorumluluk duygusu kazandırır ve özgüven aşılar. Çocuğun sınırları tanımasını kolaylaştırır. Davranış ve duygularını kontrol edebilmesini sağlar. Empati kurmayı öğretir.. Korkularıyla nasıl baş edeceğini öğretir.
Yazı: Ezgi ÇELİK KILIÇ